Eind december 2021 werd het landelijk project ‘Sporthulpmiddelen beter beschikbaar en bereikbaar’, dat met financiële ondersteuning van VWS werd uitgevoerd, afgerond. Op 9 maart jl overhandigde de projectgroep, bestaande uit Special Heroes Nederland, Kenniscentrum Sport & Bewegen, Vereniging Gehandicaptensport Nederland en de Esther Vergeer Foundation de eindresultaten gebundeld in de vorm van een nieuwe uitgave van de ‘Handreiking sporthulpmiddelen’ en een adviesrapport. De presentatie werd gehouden bij de Mobilitheek in Den Haag. De belangrijkste conclusie: er valt landelijk en lokaal nog veel te verbeteren in de klantreis sporthulpmiddelen. Binnenkort gaat de projectgroep in gesprek met het ministerie van VWS over de aanbevelingen en een mogelijk vervolg.
Om tot structurele oplossingen te komen, is op een aantal vraagstukken nadere uitwerking nodig: de financiering van sporthulpmiddelen, eenduidige wet- en regelgeving rondom die financiering, de ontwikkeling van gezamenlijk lokaal en landelijk beleid en de eventuele inrichting van een landelijk platform. Maar onder andere gemeenten en zorgverzekeraars kunnen ook nu al concreet bijdragen om (potentiële) sporters beter te ondersteunen bij het kiezen en verkrijgen van een sporthulpmiddel.
In het project ‘Sporthulpmiddelen beter beschikbaar en bereikbaar’ dat startte in 2018 en eind 2021 werd afgerond, keek de projectgroep aan de hand van onderzoek en expert meetings, hoe de organisatie van en de samenwerking binnen de keten kan worden verbeterd. Dit leverde meer inzicht in de problematiek en mogelijke verbeterpunten op. Belangrijke verbeterpunten:
● Bij (potentiële) sporters en professionals inzicht vergroten in belang en mogelijkheden van (aangepast) sporten en bewegen;
● Eenduidige financiering: stuur vanuit de landelijke overheid op heldere uitleg en toepassing van wetgeving en stimuleer zorgverzekeraars en gemeenten hun verantwoordelijkheid te nemen;
● Betere informatievoorziening rondom sport- en beweegmogelijkheden en sporthulpmiddelen, zowel binnen gemeenten als landelijk;
● Eén regionaal/lokaal aanspreekpunt en deskundige begeleiding;
● Vergroten zichtbaarheid van beweeg- en sportactiviteiten voor mensen met een beperking én van sporthulpmiddelen;
● De mogelijkheid om sportactiviteiten en sporthulpmiddelen laagdrempelig en onder deskundige begeleiding uit te proberen;
● Inzicht in de vraag en het gebruik vergroten door lokale/regionale registratie aanvragen en verstrekkingen sporthulpmiddelen binnen de Wmo.
Een aantal oplossingsrichtingen is in de praktijk getoetst door middel van drie pilots. In Den Haag is een uitleenservice gerealiseerd, de Mobilitheek. In Emmen is een regionaal informatiepunt sporthulpmiddelen opgericht en in Noord-Brabant is een pilot uitgevoerd gericht op uitleen en hergebruik van protheses en ortheses.
Samenwerking tussen alle lokaal betrokken partijen blijkt één van de belangrijkste verbeterpunten in de (sport)hulpmiddelenverstrekking, naast het gebrek aan éénduidige financiering.
Volwaardige toegang tot sporthulpmiddelen voor iedereen die dat nodig heeft, kan alleen bereikt worden met goede samenwerking in alle fases van de klantreis. Oftewel met samenwerking van alle partijen in de keten: (lokale) overheid, verzekeraars, de revalidatie- en zorgsector, commerciële partijen (leveranciers, etc.), stimuleringsfondsen én de gemotiveerde sporter zelf, met zoveel mogelijk eigen regie. Elke ketenpartner zal zijn rol moeten vervullen.
Het gebrek aan eenduidige financiering is op dit moment een groot struikelblok. Hoewel er wettelijke grondslagen zijn voor vergoeding van sporthulpmiddelen, worden aanvragen vaak afgewezen. Verschillende interpretaties van de wetgeving zorgt ervoor dat aanvragen niet eenduidig worden behandeld. Dit vraagt om actie op landelijk en lokaal niveau: een heldere uitleg van de toepassing en interpretatie van de wetgeving of zorgen voor verruiming van het toetsingskader als blijkt dat dat nodig is voor toekenning van vergoedingen. Van zorgverzekeraars en gemeenten (Wmo) vraagt dit dat zij hun rol en verantwoording nemen.
Meedoen met sport en voldoende bewegen gun je iedereen. Voor mensen met een beperking is dit echter niet vanzelfsprekend. Om iedereen die (meer) wil sporten en bewegen de kans te bieden dit te doen, is het van belang om de drempels die mensen met een beperking ervaren, zoveel mogelijk weg te nemen. De toegankelijkheid van sporthulpmiddelen is op dit moment een drempel. Terwijl onderzoek aantoont dat de baten van sport en bewegen voor mensen met een fysieke beperking maar liefst 15% hoger zijn dan bij de gemiddelde Nederlander (over iemand’s sportende leven). En de investering in een sporthulpmiddel zich 4,5 keer kan terugverdienen.
________________________________________________________________________________
Noot voor de redactie
Voor informatie over het project ‘Sporthulpmiddelen beter beschikbaar en bereikbaar’ kunt u terecht op: <https://www.allesoversport.nl/artikel/handreiking-sporthulpmiddelen/
Informatie over de waarde van sport en bewegen voor mensen met een fysieke beperking: https://www.allesoversport.nl/thema/meedoen-door-sport-en-bewegen/dit-zijn-sport-en-bewegen-waard-als-je-een-fysieke-beperking-hebt/
> en/of contact opnemen met Erna Mannen, Special Heroes Nederland via emannen@specialheroes.nl of 06 4300 4706.
Voor meer informatie over cijfers en de resultaten van de pilots kunt u terecht bij Lonneke Schijvens, Kenniscentrum Sport & Bewegen via lonneke.schijvens@kenniscentrumsportenbewegen.nl of 06 1287 1968.
